تیروئید و قند خون: چگونه مشکلات تیروئید بر دیابت تأثیر می‌گذارند؟

پرکاری تیروئید

پرکاری تیروئید زمانی اتفاق می‌افتد که این غده بیش از حد هورمون تولید کند. ازجمله دلایل این حالت می‌توان به بیماری گِرِیوز، مصرف بیش‌از حد ید یا داروهای تیروئید اشاره کرد. این وضعیت می‌تواند باعث افزایش سرعت سوخت‌وساز، افزایش مقاومت به انسولین و درنتیجه کاهش تأثیرگذاری انسولین در بدن و افزایش قند خون شود.

علائم پرکاری تیروئید:

• تعریق زیاد
• کاهش وزن
• اسهال
• تپش قلب
• تغییرات قاعدگی
• اضطراب
• بی‌قراری
• اختلال در خواب
• برجسته شدن کرۀ چشم

کم‌کاری تیروئید

کم‌کاری تیروئید در اثر کاهش تولید هورمون ایجاد می‌شود. در افراد مبتلا به دیابت نوع یک، بیماری هاشیموتو که نوعی کم‌کاری تیروئید با علت خودایمنی است شایع‌تر است. کم‌کاری تیروئید می‌تواند باعث کندی سوخت‌وساز بدن و افزایش مدت زمان اثرگذاری انسولین و درنتیجه افت قند خون شود. همچنین می‌تواند باعث کاهش حساسیت به انسولین و درنتیجه افزایش قند خون شود. درک ارتباط میان کم‌کاری تیروئید و قند خون در افراد مبتلا به دیابت اهمیت زیادی دارد. زیرا این وضعیت می‌تواند هم باعث افت و هم باعث افزایش قند خون شود. بنابراین اگر علاوه‌بر دیابت دچار کم‌‌کاری تیروئید هم هستید، حتما برای تنظیم مجدد دوز داروی خود با پزشک مشورت کنید.

علائم کم‌کاری تیروئید:

• خستگی و بی‌حالی
• یبوست
• افزایش وزن و اختلال رشد قد در کودکان
• حساسیت به سرما
• افسردگی
• خشکی پوست
• ریزش مو
• درد عضلانی

تأثیر مشکلات تیروئید بر قند خون

نوسان‌های قند خون ناشی از اختلالات تیروئید، مدیریت دیابت را دشوارتر می‌کند. پرکاری تیروئید ممکن است باعث افزایش قند خون شود، کم‌کاری تیروئید هم بسته به شرایط فرد می‌تواند باعث افت یا افزایش قند خون شود. در چنین شرایطی درک ارتباط میان تیروئید و قند خون به مدیریت بهتر دیابت کمک می‌کند. بنابراین بررسی منظم وضعیت تیروئید و هماهنگی درمان با پزشک متخصص ضروری است.

برای مدیریت بهتر قند خون می‌توانید در کلاس‌های آموزشی مدرسۀ دیابت گابریک شرکت کنید.

راهکارهای کنترل هم‌زمان دیابت و مشکلات تیروئید

• آزمایش‌های منظم: آزمایش‌های دوره‌ای برای بررسی عملکرد تیروئید، به‌ویژه در افراد مبتلا به دیابت نوع یک لازم است سالانه انجام شود.
• مدیریت دارویی: تنظیم دوز انسولین یا داروهای دیابت و تیروئید باتوجه‌به تغییرات هورمونی باید توسط پزشک متخصص انجام شود.
• رژیم غذایی: در رژیم غذایی خود تعادل را حفظ کنید و دربارۀ مصرف غذاهای حاوی ید با پزشک مشورت کنید.

در پایان

رابطۀ تیروئید و دیابت نشان می‌دهد آگاهی و مدیریت درست این دو بیماری می‌تواند کیفیت زندگی را بهبود بخشد. مراجعۀ منظم به پزشک و پیروی از برنامۀ درمانی می‌تواند به پیشگیری از عوارض دیابت و تیروئید کمک کند. توجه داشته باشید که بعضی از داروهای دیابت و تیروئید با یکدیگر تداخل دارند و لازم است در هنگام مراجعه به پزشک لیست کاملی از داروها را همراه داشته باشید.

سؤالات متداول (FAQ)

۱. رابطۀ تیروئید و دیابت دقیقاً چیست؟ تیروئید با تنظیم متابولیسم بدن، بر نحوۀ واکنش بدن به انسولین تأثیر می‌گذارد. به همین دلیل، اختلال در عملکرد این غده می‌تواند مدیریت قند خون در افراد مبتلا به دیابت را دشوارتر کند.

۲. آیا هر فرد مبتلا به دیابت باید عملکرد تیروئید خود را بررسی کند؟ بله. به‌خصوص افراد مبتلا به دیابت نوع یک و افراد میان‌سال مبتلا به دیابت نوع دو، بیشتر در معرض خطر ابتلا به اختلالات تیروئید هستند و باید به‌طور منظم غربالگری شوند.

۳. آیا بیماری‌های تیروئید درمان‌پذیر هستند؟ بله. اغلب مشکلات تیروئید با دارو و نظارت پزشکی قابل‌کنترل هستند.

۴. چگونه می‌توان عوارض ناشی از بیماری‌های تیروئید و دیابت را کاهش داد؟ با پیگیری منظم درمان، رژیم غذایی مناسب و پایش مداوم قند خون و هورمون‌های تیروئید.